Tijdens het commissiedebat over staatsdeelnemingen heeft Marnix van Rij, staatssecretaris van Financiën, laten weten dat hij extern juridisch advies heeft ingewonnen na de uitspraak van de Rechtbank Oost-Brabant over de landgebonden monopolievergunningen van de Nederlandse Loterij (NLO). Ook vertelde hij dat een definitieve keuze over de toekomst van NLO aan een volgend kabinet is.
In het commissiedebat is Van Rij verder ingegaan op de toekomst van de Nederlandse Loterij (NLO), waarbij nog steeds een aantal toekomstopties mogelijk zijn. Tevens gaf hij aan dat de ervaring van dit traject moet helpen bij een beslissing over de toekomst van Holland Casino.
Externe juridische adviezen
Een van de toekomstopties van de Nederlandse Loterij is het volledig privatiseren met behoud van het huidige vergunningenstelsel. Bij deze optie moeten de huidige monopolievergunningen voor prijzenloterijen opnieuw worden verstrekt via een transparante selectieprocedure.
Joost Sneller van D66 vroeg zich af wat de onderbouwing richting de Europese Commissie zou zijn om de monopolievergunning bij privatisering te behouden. Van Rij liet als antwoord daarop weten dat privatisering echt nog veel juridisch uitzoekwerk vereist, waarbij hij ook verwees naar de rechtszaak van JVH Gaming tegen de Kansspelautoriteit. De rechtszaak over de landgebonden monopolievergunningen van de NLO zorgde voor de nodige opschudding. De rechter oordeelde dat het Nederlandse kansspelbeleid niet langer consistent was door de invoering van de Wet Kansspelen op afstand waar geen sprake is van een monopolie.
Naar aanleiding van deze uitspraak heeft Van Rij extern juridisch advies ingewonnen. De jurisprudentie is volgens de staatssecretaris van Financiën heel relevant voor mogelijke onderbouwing richting Brussel.
Toekomst van Nederlandse Loterij
Tijdens het commissiedebat ging het ook over de verschillende toekomstvarianten voor de Nederlandse Loterij. Medio december liet Van Rij weten dat de verkenning was afgerond, waarbij er drie haalbare opties waren:
- privatiseren
- gedeeltelijk privatiseren
- het behoud van het staatsaandeelhouderschap
De staatssecretaris vertelde dat het onderwerp enorm leeft bij de werknemers, de aandeelhouder, en de goede doelen. Een definitief besluit over de toekomst laat echter voorlopig op zich wachten, omdat Van Rij aangaf dat deze beslissing aan een volgend kabinet is. Ook wordt er voor een definitief besluit gewacht op de uitkomsten van de evaluatie van de Wet Koa, die dit najaar plaatsvindt.
Van Rij is zelf een voorstander om terug te gaan naar de kern: behouden van staatsdeelneming of privatiseren. Om die beslissing te kunnen maken moeten ze alle voor- en nadelen van beide besluiten op een rij zetten. De andere twee opties (privatiseren met open stelsel, en online kansspelen afsplitsen en privatiseren) zou hij laten varen. Mocht er in het regeerakkoord geen besluit komen over de toekomst van NLO en volgt er geen motie, dan ligt de beslissing hoogstwaarschijnlijk in handen van zijn opvolger in het kabinet.
Een mogelijke beslissing over Holland Casino zal nog langer op zich laten wachten. Van Rij liet weten dat ze bewust hebben gekozen om eerst voor NLO alle verschillende scenario's te beschrijven en een keuze te maken. Vervolgens moeten ze die ervaring gebruiken om een juiste beslissing voor Holland Casino te maken. Het gokbedrijf heeft nog tijd nodig om volledig te herstellen van de COVID-19-pandemie, waarin het hard geraakt is. Holland Casino CEO Petra de Ruiter gaf in een interview met CasinoNieuws.nl aan voorstander te zijn van een staatsdeelneming blijven.
NOC*NSF wil loterijafdrachten waarborgen
In aanloop naar het commissiedebat over staatsdeelnemingen heeft het NOC*NSF de Kamer opgeroepen om loterijafdrachten voor sport en goede doelen op lange termijn te waarborgen. Jaarlijks doet de NLO een afdracht aan het NOC*NSF waarmee het 77 sportbonden en 25 verenigingen ondersteunt. Voor de sportorganisatie is het cruciaal dat deze afdracht gewaarborgd blijft, welke keuze er ook wordt gemaakt voor de toekomst van de NLO:
“De bevindingen van PwC maken duidelijk dat verzelfstandiging van de NLO kan leiden tot verbeterde marktkansen voor de onderneming, wat mogelijk een positief effect kan hebben op de afdrachten aan sport en goede doelen voor NOC*NSF. Voor alle vormen van verzelfstandiging is het echter cruciaal dat de mogelijke impact op de afdrachten voor sport en goede doelen op lange termijn helder in beeld worden gebracht en adequaat worden geborgd.
“Om die reden roept NOC*NSF de Tweede Kamer op om de afdrachten vanuit loterijen voor de sport op lange termijn goed te waarborgen bij mogelijke verzelfstandiging van de NLO of andere wijzigingen in het kansspelbeleid.”
NOC*NSF
Lead-foto Marnix van Rij door Martijn Beekman voor Rijksoverheid.nl.