Het is 1 april 2021 en vandaag is de Wet Koa (Kansspelen op afstand) officieel van kracht geworden in Nederland. De eerste bedrijven die interesse hebben in het bemachtigen van een vergunning van de Kansspelautoriteit, kunnen hun vergunningaanvraag gaan indienen. Maar wat verandert er nu voor jou als gokker, en wat blijft er eigenlijk hetzelfde?
De Wet Koa heeft nogal wat voeten in de aarde gehad. Al in het regeerakkoord van Kabinet Rutte II werd opgenomen dat het kansspelbeleid toe was aan hervorming. In mei 2013 kwam het wetsvoorstel Kansspelen op afstand (Wet Koa) voor het eerst ter tafel.
Al in het regeerakkoord van Kabinet Rutte II werd opgenomen dat het kansspelbeleid toe was aan hervorming.
In juni 2016 werd het wetsvoorstel uiteindelijk behandeld in de Tweede Kamer en op 7 juli 2016 werd de wet aangenomen. Het duurde uiteindelijk drie jaar voordat ook de Eerste Kamer de wet aannam op 19 februari 2019. Daarmee stond vast dat online casino’s officieel in Nederland gereguleerd gingen worden.
In de eerste plannen werd medio 2020 aangehouden als introductie van de wet. In november 2019 liet minister Sander Dekker de Eerste en Tweede Kamer weten dat 1 januari 2021 de wet Koa van kracht zou moeten gaan. In september 2020 werd een vertraging van twee maanden aangekondigd, en in januari van dit jaar werd daar nog een maand vertraging bovenop aangekondigd.
Bij die vertragingen is het gebleven, want toen het advies van de Raad van State inzake de Wet Koa publiek werd gemaakt en het officiële besluit tot vaststelling van de inwerkingtreding van de wet in het Staatsblad gepubliceerd, stond het vast dat 1 april 2021 dé dag zou worden.
Niet alle online casino’s zijn gelijk
Ook voor de conceptfase van de Wet Koa bestonden er al online casino’s. Aanvankelijk opereerden die in een “wereld zonder wetten” en bedienden ze alle markten. Inclusief Nederland dus. Nederlandse gokkers konden zonder problemen accounts aanmaken bij online casino’s, storten via iDEAL, geld uitcashen, en vragen stellen aan de Nederlandstalige klantenservicemedewerkers. Op de Nederlandse televisie waren reclames te zien voor goksites en gesponsorde pokerprogramma’s waren schering en inslag.
Toen de plannen voor regulering concreter werden, kreeg de Kansspelautoriteit het mandaat om op te treden tegen online casino’s die zich actief op Nederlandse spelers richtten. Aanvankelijk leek dat te betekenen dat online casino’s alleen geen Nederlandse taal meer mochten voeren en geen .nl-domein meer mochten aanbieden, maar al snel kwamen daar diverse andere criteria bij. Zo was het vanaf donderdag 1 juni 2017 – door de op Nederland gerichte online casino’s als zwarte donderdag gelabeld – verboden om iDEAL aan te bieden. Ook werden typisch Nederlandse zaken in de URL en op de sites verboden (de Kansspelautoriteit gebruikte zelf Klompenbingo als voorbeeld maar we weten dat ze Polder Casino en Oranje Casino in gedachten hadden.)
De Kansspelautoriteit verwacht 40 aanvragen en heeft de verwachting uitgesproken er 35 toe te kennen.
Alle online casino’s waren al bij wet verboden omdat ze geen vergunning hadden, maar met de prioriteringscriteria maakte de Kansspelautoriteit duidelijk wanneer het wel en wanneer het niet zou optreden.
Met invoering van de Wet Koa wil de Nederlandse regering dat een zo’n groot mogelijk deel van alle spelers gaan terechtkomen bij het legale aanbod. De regering wil een kanalisatie (het aantal spelers dat speelt bij legale online casino’s) van 80% na drie jaar. Om die doelstelling te halen (die volgens sommigen te laag is maar volgens de Kansspelautoriteit al wel lastig te halen) moeten de grote (buitenlandse) online casino’s wel een vergunning willen gaan aanvragen.
Het in het verleden overtreden hebben van de prioritertingscriteria kan roet in het eten gooien voor online casino’s die een vergunning gaan aanvragen. Online casino’s moeten sinds 1 juli 2018 zich niet meer actief op Nederlandse spelers hebben gericht. De periode sinds 1 juli 2018 tot invoering van de wet heet ook wel de cooling-down periode. Als een online casino na die datum zich nog actief op Nederlandse spelers heeft gericht, moet het langer op het strafbankje zitten en mag het pas later een vergunning aanvragen. Of een (momenteel illegaal) online casino een vergunning kan krijgen hangt dus van diverse zaken af, waaronder het gedrag in het verleden.
In het artikel ‘Waar kan ik straks legaal online gokken?‘ hebben we uiteengezet wanneer we welke online casino’s in Nederland verwachten. Bekende partijen als Holland Casino Online, een online casino van de Nederlandse Loterij (waaronder ook de TOTO valt), Fair Play Casino, én een buitenlandse partij als Bet365 (die zich zienderogen altijd keurig aan de regels heeft gehouden) verwachten we direct zodra de markt op 1 oktober 2021 opent. Het bekende online casino Unibet verwachten we iets later op de markt. Zelf gaf het Zweedse bedrijf aan rekening te houden dat het wellicht pas in het eerste kwartaal van 2022 legaal op de Nederlandse markt actief zal zijn. Ook van PokerStars en bwin verwachten we dat ze pas later een Nederlandse gokvergunning weten te bemachtigen.
De Kansspelautoriteit verwacht 40 aanvragen en heeft de verwachting uitgesproken er 35 toe te kennen. In gesprek met CasinoNieuws zei Ksa voorzitter René Jansen dat het bij deze verwachting ging om de situatie op 1 april. Later komen er daar dus nog meer bij.
Wet Koa ook van invloed op landgebonden casino’s
Lange tijd had de staat het plan om Holland Casino te verkopen. Dat plan werd niet opgenomen in de Wet Koa maar in een apart wetsvoorstel (Modernisering speelcasinoregime) ten tafel gebracht. Dit wetsvoorstel kon uiteindelijk niet rekenen op een meerderheid in de Eerste Kamer en werd nog voor de stemming ingetrokken.
Op het gebied van reclame en marketing gaat er nu al het een en ander veranderen.
Dat betekent echter niet dat de invoering van de Wet Koa geen effect heeft op Holland Casino. Allereerst is het bedrijf bezig met het inrichten van haar Holland Casino Online (met een zogenaamde Live Casino–studio in haar vestiging in Scheveningen). Ook moeten de landgebonden vestigingen straks aangesloten zijn op het Centraal Register Uitsluiting Kansspelen (Cruks). Cruks is een database met gegevens van alle spelers die zijn uitgesloten van gokken. Dan gaat het om mensen die zichzelf hebben laten uitsluiten om zichzelf in bescherming te nemen, mensen die zijn geband door (online) casino’s, en om mensen die door derden in de database zijn gezet. Alle landgebonden casino’s (naast de 14 vestigingen van Holland Casino dus ook speelautomatenhallen als Fair Play Casino, Hommerson, en Jack’s Casino) én vergunde online casino’s moeten op die database zijn aangesloten.
Invoering van Cruks zou oorspronkelijk gaan gelden vanaf vandaag, het moment dat de Wet Koa ingaat. Omdat de coronamaatregelen al gezorgd hebben voor grote problemen voor de landgebonden sector, besloot de minister in september 2020 dat de invoering van Cruks voor landgebonden en online casino’s gelijk is: dus vanaf 1 oktober 2021.
Op het gebied van reclame en marketing gaat er nu al het een en ander veranderen. Er zijn strengere eisen op dit gebied opgenomen in de Wet Koa. Zo moeten reclames voor kansspelen (online en het aanbod van landgebonden aanbieders waaronder ook dus de Nederlandse loterijen) voldoen aan de volgende criteria volgens de Kansspelautoriteit:
- evenwichtig en zorgvuldig zijn;
- niet aanzetten tot onmatige deelname;
- mag niet misleidend zijn, bijvoorbeeld door de indruk te wekken dat er zeker een prijs wordt gewonnen;
- niet agressief zijn en zich niet richten op kwetsbare groepen.
Wat gaat er nu gebeuren?
Vandaag, 1 april 2021, is de Wet Koa ingevoerd maar voor de consument verandert er nog eigenlijk niets. De Nederlandse casino’s zijn nog altijd gesloten en de eerste legale online casino’s openen op zijn vroegst hun virtuele deuren pas op 1 oktober 2021. De Kansspelautoriteit heeft namelijk een half jaar nodig om de vergunningaanvragen te controleren. Tegen de NOS zei René Jansen daarover het volgende:
“We toetsen ze op een groot aantal criteria. Er wordt gelet op het voorkomen van verslaving, de betrouwbaarheid van de aanbieders, de spellen moeten eerlijk zijn en de bedrijven moeten witwassen voorkomen.”
René Jansen, voorzitter Raad van Bestuur van de Kansspelautoriteit
Pas over een half jaar zal er voor de consument dus echt iets veranderen. Dan verschijnen de eerste legale online casino’s met een vergunning van de Kansspelautoriteit (te herkennen aan het Kansspelautoriteit logo) online.
Maar ook als een site nog geen vergunning heeft op dat moment, zal je er als Nederlandse speler voor het moment gewoon kunnen blijven spelen. Op het moment dat ze een vergunning weten te bemachtigen en het keurmerk op hun site mogen plaatsen, moet je je als consument wel opnieuw aanmelden. Je accountbalans mag wel overgezet worden naar je nieuwe account. Als een online casino met vergunning begint te opereren op de Nederlandse markt, hoef je als consument geen kansspelbelasting (KSB) meer te betalen, die plicht verschuift op dat moment naar de aanbieder.
Vergunningaanvraag indienen
De Kansspelautoriteit heeft het digitale portaal geopend. Het portaal is bereikbaar via koaportaal.nl.
Veelgestelde vragen
De Wet Kansspelen op afstand (Wet Koa) wordt op 1 april 2021 ingevoerd. Vanaf dat moment kunnen bedrijven een vergunning gaan aanvragen. De Kansspelautoriteit heeft ongeveer een half jaar nodig om te toetsen of bedrijven aan alle vereisten voldoen. Op 1 oktober 2021 komen dan ook de eerste legale online casino’s beschikbaar in Nederland.
Als bedrijven pas later een vergunning aanvragen (omdat ze pas later er klaar voor zijn of omdat ze nog even op het strafbankje moeten zitten bijvoorbeeld), dan komen ze ook pas later legaal op de markt.
De eerste online casino’s met een vergunning van de Kansspelautoriteit komen op 1 oktober 2021 online. Dat is zes maanden na de invoering van de wet. Dat half jaar heeft de Kansspelautoriteit nodig om de aanvraag van de vergunning te toetsen.
Als je nu al speelt bij een illegaal online casino, dan kan je dit blijven doen. Wel overtreed je daarmee dus de wet en moet je zelf aangifte kansspelbelasting (blijven) doen. Pas op het moment dat een (op dit moment illegaal opererend) online casino een vergunning krijgt, verandert er voor jou als consument/speler/gokker iets. Je moet dan een nieuw account aanmaken. Wel is het zo dat je niet eerst hoeft uit te cashen. Je kan je accountbalans meenemen naar je nieuwe account.
Op 1 april 2021 verandert er achter de schermen heel wat, maar voor de consument verandert er nog niet veel. Er gaan nieuwe wetten gelden voor wat betreft de marketing en reclames van aanbieders van kansspelen. Dan hebben we het niet alleen over bekende casino’s als Holland Casino en Jack’s Casino, maar ook over de loterijen in Nederland. De regels worden dan wat strenger. Verder zal je er als consument weinig van merken dat op 1 april de Wet Koa in werking is getreden.
Op 1 oktober 2021 komen de eerste legale online casino’s online. bedrijven die zich altijd netjes aan de regels hebben gehouden in Nederland, voldoen aan alle strenge voorwaarden, én meteen bij het in werking treden van de Wet Koa (1 april 2021) een vergunning hebben aangevraagd, mogen dan de markt betreden.
Bekende bedrijven die we dan op de gereguleerde (legale) Nederlandse markt verwachten zijn onder andere Holland Casino Online, en volledig online aanbod van de Staatsloterij en de goede doelen loterijen (bijvoorbeeld de Postcode Loterij).
Je kan er donder op zeggen dat alle bedrijven met een vergunning reclame gaan maken voor hun online casino’s. Dus verwacht heel veel televisiespotjes, gesponsorde voetbalclubs, en emails in je inbox om online te komen gokken.
Online casino’s die in het verleden de regels hebben overtreden, mogen niet direct de markt betreden op 1 oktober. Zij mogen dus nog geen reclame maken, geen .nl domein voeren, geen Nederlandse klantenservice aanbieden, geen iDEAL accepteren, en geen voetbalclubs sponsoren nog.
Daarnaast markeert 1 oktober 2021 de datum dat alle Nederlandse landgebonden casino’s en speelautomatenhallen, én de legale online casino’s aangesloten moeten zijn op het Centraal Register Uitsluiting Kansspelen (Cruks). Deze centrale database bevat gegevens van alle gokkers in Nederland die zijn uitgesloten van deelname aan kansspelen. Als je in die database staat kan je niet spelen bij fysieke casino’s als Holland Casino en niet bij legale online casino’s.
Het is niet helemaal zeker wanneer Unibet legaal wordt in Nederland. Zelf houdt het bedrijf er rekening mee dat het in het laatste kwartaal van 2021 of het eerste kwartaal van 2022 een vergunning krijgt van de Kansspelautoriteit. Meer informatie op de Unibet-pagina en in het artikel ‘Waar kan ik straks legaal online gokken?‘
Het is niet helemaal zeker wanneer PokerStars legaal wordt in Nederland. Zelf houdt PokerStars’ moederbedrijf Flutter er rekening mee dat het in het laatste kwartaal van 2021 of het eerste kwartaal van 2022 een vergunning krijgt van de Kansspelautoriteit. Meer informatie op de PokerStars-pagina en in het artikel ‘Waar kan ik straks legaal online gokken?‘
Je moet aangifte kansspelbelasting blijven doen voor je resultaten op een goksite tot het moment dat dat online casino een vergunning van de Kansspelautoriteit krijgt. Pas zodra de site een vergunning heeft en Nederlandse spelers heeft gedwongen een nieuw account aan te maken, verschuift de belastingplicht van de speler naar de aanbieder.
De Wet Koa betekent voor Holland Casino dat ze eindelijk – na al jaren in de voorbereidende fase te zitten – hun online casino kunnen lanceren. Holland Casino Online (die naam is nog niet bevestigd) zal waarschijnlijk op 1 oktober 2021 online gaan.
Daarnaast zullen de 14 landgebonden vestigingen op 1 oktober 2021 aangesloten moeten zijn op het Centraal Register Uitsluiting Kansspelen (Cruks). In dit register staan alle gokkers opgenomen die om welke reden dan ook niet mogen deelnemen aan kansspelen. Dit kan bijvoorbeeld zijn omdat ze zichzelf in bescherming hebben genomen door een zelfuitsluiting aan te vragen, of omdat het casino vindt dat ze bijvoorbeeld gefraudeerd hebben. Als je in die database staat, kan je dus niet meer online en niet meer in het landgebonden casino gokken.
In sommige andere landen zijn er stortingslimieten ingesteld op het moment dat de markt gereguleerd werd. In Nederland is dit niet opgenomen in de wet vooralsnog. Online casino’s zullen je zelf vragen of je een stortingslimiet wilt instellen op het moment dat je je account aanmaakt, maar zullen dit dus niet opleggen aan klanten vooralsnog.
Online casino’s die een vergunning hebben van de Kansspelautoriteit mogen een speciaal woordmerk (logo) voeren op hun website, al zijn ze hiertoe niet verplicht. Over het Kansspelautoriteit logo schreven we een apart bericht.
De Kansspelautoriteit zal zelf ook een pagina op haar website inrichten met een overzicht van al de online casino’s die een vergunning hebben. Deze komt pas beschikbaar vanaf 1 oktober 2021 als de eerste legale online casino’s beschikbaar zijn in Nederland.
Geschiedenis van de Wet Koa (Kansspelen op afstand)
29 oktober 2012
Regeerakkoord Kabinet Rutte II bevat kansspelbeleid-hervormingen
Op 29 oktober 2012 werd het regeerakkoord gepubliceerd van Kabinet Rutte II. De VVD en PvdA namen in dat akkoord onder andere op dat online kansspelen binnen de aankomende regeerperiode gereguleerd dienden te worden. Daarnaast maakte het kabinet wereldkundig dat ze voornemens waren om Holland Casino te gaan verkopen.
In het akkoord is het volgende opgenomen aangaande de voorgenomen hervorming (pagina 23):
“We moderniseren het kansspelbeleid. Online kansspelen, sportweddenschappen en pokerevenementen worden strikt gereguleerd. Het illegale aanbod aan kansspelen dringen we daarmee terug. Op de naleving van de aan de vergunning verbonden voorwaarden wordt strikt toegezien. Het aanbieden van gokspelen is geen kerntaak van de overheid, daarom wordt Holland Casino onder voorwaarden verkocht. (pagina 29)”
Op pagina 77 wordt ingegaan op de kansspelbelasting:
“Deze maatregel bestaat uit twee delen.
- Vergunningen loterijen (niet on-line) Per 2015 worden de vergunningen voor loterijen niet meer ondershands gegund, maar door middel van een transparante procedure, zoals bijvoorbeeld een veiling of beauty contest. Dit geldt ook voor de staatsloterij. De nieuwe vergunninghouders betalen een marktconforme licentie-fee. De opbrengst hiervan is 10 mln.
- Online regulering Binnen de termijn van de komende regeerperiode wordt de online markt gelegaliseerd en gereguleerd. Door te reguleren levert de heffing van de kansspelbelasting van 29% bij online aanbieders circa 31 mln. structureel op (geldt niet als lastenverzwaring). Illegale aanbieders worden actief geweerd en vergunningen vervallen wanneer belasting niet wordt voldaan.”
22 mei 2013
Wetsvoorstel Kansspel op afstand ter consultatie aangeboden
Het wetsvoorstel Kansspel op afstand wordt ter consultatie aangeboden. In deze eerste fase konden alle betrokken partijen, van casino’s tot spelers en hun vertegenwoordigers, reageren op het voorstel.
28 februari 2014
Teeven bereikt overeenkomst met banken en social media sites
Vooruitlopend op verdere wetgeving, bereikte staatssecretaris van Veiligheid en Justitie Fred Teeven een overeenkomst met financiële dienstverleners. Betalingsmiddelen als iDeal en eWallets werden verboden betalingen te faciliteren richting kansspelaanbieders. Ook was er een convenant met Facebook en Hyves (Games) in ontwikkeling, waarin de social mediasites akkoord zouden gaan om online kansspelaanbieders te verbieden om reclame te maken.
11 juli 2014
Ministerraad stemt in om kansspelbeleid te hervormen
De ministerraad stemde in met het plan van staatssecretaris Teeven van Veiligheid en Justitie om het kansspelbeleid te hervormen. Dat betekende dat het wetsvoorstel Kansspelen op afstand en de visie op de toekomst van de loterijen- en casinomarkt richting de Tweede Kamer kon.
Het voorstel werd een week later gepubliceerd. Nog een week later werd het wetsvoorstel daadwerkelijk aangeboden aan de Tweede kamer.
30 juni 2016
Tweede Kamer behandelt Wet Koa
Bijna twee jaar later werd de Wet Kansspelen op afstand in de Tweede Kamer behandeld.
In het eerste deel van de tweeledige behandeling kwamen voorstanders en tegenstanders van modernisering aan het woord. Een video van het debat bekijk je op debatgemist.tweedekamer.nl.
Jeroen van Wijngaarden van de VVD trapte af met een pleidooi voor hervorming. Carola Schouten van de ChristenUnie was het meest kritisch op het nieuwe plan. Ook Nine Kooiman van de SP zette vraagtekens bij de voorgenomen plannen. Mei Li Vos van de PvdA sloot zich aan bij de geuite bezorgdheden, maar zag in de hervorming van het kansspelbeleid juist een oplossing voor de gevaren.
Judith Swinkels namens de D66 maakte zich sterk voor helderheid aangaande het privacy-aspect van het voorstel, zeker als het zogenaamde DNS-blokkades betrof om sites offline te halen. Roelof Bisschop van de SGP was kritisch evenals Madeleine van Toorenburg van het CDA, al was die laatste wel in algemene zin voor modernisering van het beleid.
Een week later, op 30 juni 2016, vond het tweede plenaire debat aangaande het wetsvoorstel plaats in de Tweede Kamer. Staatssecretaris Dijkhoff van de VVD trapte het debat af met antwoorden op de gestelde vragen. De SGP, dit keer bij monde van Kees van der Staaij, en SP bleven kritisch. De video van het debat bekijk je op debatgemist.tweedekamer.nl.
4 november 2016
Eerste Kamer komt met vragen
Met het aannemen van het wetsvoorstel door de Tweede Kamer, leek modernisering van het kansspelbeleid aanstaande. De Eerste Kamer heeft in Nederland niet het recht om amendementen door te voeren. Als er een stemming komt, is een wet simpelweg aangenomen of niet aangenomen. Omdat de regeringspartijen en partijen die voor de wet stemden in de Tweede Kamer ook in de Eerste Kamer een ruime meerderheid hadden, leek de stemming slechts een formaliteit.
De Eerste Kamer had echter diverse vragen voor de regering, en stelde die begin november 2016. De haalbaarheid van de beoogde kanalisatiegraad van 80% was het grootste struikelblok voor de Eerste Kamer.
Net als in de Tweede Kamer maakte de fractie van D66 zich zorgen over het privacy-aspect. Vooral de vragen van D66 waren belangrijk in deze, omdat de 10 stemmen in de Eerste Kamer nodig waren naast de stemmen van regeringspartijen VVD en de PvdA, naast de 9 stemmen die de PVV had op dat moment. Aangezien de PVV nauwelijks vragen had, leek het een gegeven dat die fractie voor zou stemmen.
Ook over CRUKS, reclame, belastingen, goede doelen, en toezicht en handhaving werden door de fracties diverse vragen gesteld waarop de regering antwoord moest gaan formuleren.
16 december 2016
Staatssecretaris Dijkhoff reageert op moties
Op 6 december reageerde Klaas Dijkhoff op de diverse moties die waren ingediend. De staatssecretaris van Veiligheid en Justitie zette onder andere uiteen hoe hij voornemens was invulling te gaan geven aan zaken als spelerssponsoring door gokbedrijveb, tussentijdse pop-ups om spelers op de hoogte te stellen van hun speelgedrag, en hoe ze de illegale aanbieders geweerd gaan worden.
22 februari 2017
Regering beantwoordt vragen Eerste Kamer
Net voor de Tweede Kamer verkiezingen gaf de regering antwoord op de vragen van de Eerste Kamer. De doelstelling van het wetsvoorstel werd nogmaals uiteengezet en ook het door de D66 geuite vraagstuk aangaande het privacy-aspect van de nieuwe wet werd uitgebreid beantwoord. Ook de beoogde kanalisatiegraad van 80% kwam aan bod, waarbij de regering de diverse moties meenam in haar uitleg.
12 februari 2019
Eerste Kamer debateert over Wet Koa
Op 5 (deel 1 en 2) en 12 februari 2019 debatteert de Eerste Kamer over de Wet Kansspelen op afstand. Diverse moties worden daarbij besproken, alsmede de wet zelf.
24 september 2019
Ministerie JenV biedt lagere regelgeving ter consultatie aan
Het ministerie van Justitie en Veiligheid bood op 24 juli 2019 de lagere regelgeving van de Wet Kansspelen op afstand aan ter consultatie. De consultatieronde liep tot en met 18 september 2019.
