Gokreclame in België vanaf 1 juli 2023 verboden

Gokreclame wordt vanaf 1 juli 2023 verboden in België, nadat het kernkabinet eind februari het voorstel definitief heeft goedgekeurd. Bijna alle vormen van reclame worden in de ban gedaan, waarbij er vanaf 1 januari 2028 een algeheel verbod op gokreclames geldt. De minimum leeftijd wordt voor alle kansspelen op 21 jaar gezet, waar dat nu voor sommige spellen nog 18 jaar is.

De Belgische minister van justitie, Vincent Van Quickenborn, kondigde eerder al aan dat alle gokreclames verboden worden vanaf 1 juli 2023. De minister liet toen weten dat het gedaan is met het “pokeren met mensenlevens.”. Het kernkabinet heeft inmiddels het standpunt van de minister van justitie overgenomen, zo weet Het Laatste Nieuws te melden.

In een bericht op LinkedIn en Instagram noemde de minister de kansspelaanbieders gokmaffia, hoewel het verbod vooral opgaat voor legale en vergunde online casino’s:

“We buigen niet voor de gokmaffia en leggen gokreclame aan banden. […] Al te veel families gingen ten onder aan gokken. 40% van de winst van gokbedrijven komt van mensen met gokproblemen. Dat moet stoppen. Met deze beslissing maken we een einde aan de verwoestende tsunami van gokreclame.”

Vincent Van Quickenborne, minister van justitie België

In een bericht op teamjustitie.be, een website van de federale overheidsdienst justitie in België, legt de minister uit dat er nu wordt doorgezet met het plan om gokreclame te verbieden, omdat er geen bezwaren zijn gekomen van de Raad van State en de Europese Commissie. Eerder verzette EU-lidstaat Malta zich nog tegen het voornemen van de Belgische regering om gokreclames aan banden te leggen.

“De regering maakt zich ernstige zorgen over de gevolgen van de enorme hoeveelheden gokreclame waar we mee geconfronteerd worden, met name bij minderjarigen. […] Uit wetenschappelijk onderzoek, bevestigd door een rapport van de Hoge Gezondheidsraad uit 2017, blijkt dat het beperken van de gokreclame een zeer effectieve preventieve maatregel is om gokverslaving tegen te gaan.”

TeamJustitie.be

Georges-Louis Bouchez van de politieke partij MR is fel tegenstander van het naderende verbod. Hij laat via zijn woordvoerder weten dat het Koninklijk Besluit nog niet definitief beklonken is. Van een unanieme goedkeuring is dan ook geen sprake.

Bijna alle gokreclame in België verboden

De volgende vormen van reclame zullen vanaf 1 juli 2023 in België verboden zijn:

• reclamespots op televisie, radio en in bioscoopzalen;
• advertenties en video-advertising op websites, digitale kanalen en sociale mediaplatformen;
• advertenties in tijdschriften of kranten;
• reclameaffiches op openbare plaatsen;
• gepersonaliseerde reclame via mail, post, berichtendiensten, sms of sociale media en alle reclamedrukwerk.

Volgens het bericht zullen alleen nog mensen die “actief op zoek gaan naar informatie over kansspelen en willen gokken” nog gokreclames tegenkomen.

Uitzondering voor sportsponsoring bij verbod gokreclame België

Helemaal sluitend is dat echter nog niet, want sportclubs mogen nog tot 1 januari 2025 gokreclames tonen. Daarna moet het ook gedaan zijn met de gokreclames in de stadions. Hiermee doelt men op banners, affiches, reclamepanelen, en spotjes.

Ook op die uitzondering is nog een uitzondering. Tot 31 december 2027 mag er namelijk nog wel een logo met naam van een gokbedrijf getoond worden op shirts van sportclubs. Dat beeldmerk mag:

• niet op de voorzijde van het shirt aangebracht worden;
• niet groter zijn dan 75 vierkante centimeter (7,5 centimeter bij 10 centimeter);
• geen slogan bevatten.

Vanaf 1 januari 2028 moet het daarmee helemaal gedaan zijn met gokreclame in de sport, maar ook daar is nog een uitzondering op. De amateursport mag na 2028 nog wel gesponsord blijven door gokbedrijven. Daarbij gelden bovenstaande criteria, behalve de afmeting die vanaf dat moment bij amateurclubs maximaal 50 vierkante centimeter mag zijn in plaats van 75 cm². Fiscaal wordt het wel minder aantrekkelijk gemaakt om clubs te sponsoren, want het zal niet langer aftrekbaar zijn.

Sport zal schade ondervinden van verbod op gokreclames

Gokbedrijven bwin en Betway zijn momenteel sponsor van de Pro League. Bijna alle voetbalclubs uit die hoogste voetbalcompetitie uit België hebben een gokbedrijf als sponsor. Zo voeren RSC Anderlecht (Lotto, Nationale Loterij), KV Mechelen (Royal Palace), Club Brugge (Unibet), Standard Luik (Circus), Royal Antwerp (betFIRST), KRC Genk (Star Casino), USG (Lotto, Nationale Loterij), KAA Gent (Circus) en Cercle Brugge (Napoleon) een logo van een bookmaker of online casino. Slechts twee voetbalclubs op het hoogste niveau hebben geen contract met een gokexploitant. KAS Eupen, de club die in handen is van Qatar en om religieuze redenen geen overeenkomst heeft, en Westerlo, de club van de Turkse eigenaar Otkay Ercan.

Ook de wielrensport zal schade ondervinden van het naderende verbod. De Belgische wielerploeg Bingoal-WB schat in dat het 30% van de inkomsten ziet verdampen wanneer een gokbedrijf niet meer mag fungeren als sponsor. Bij Soudal-Quick.Step zorgen aanbieders van kansspelen voor 20% van het totale budget, zo liet CEO Patrick Lefevere weten. Hij legt zich inmiddels neer bij de definitieve beslissing. Wel hoopt hij dat men het principe van gelijke behandeling zal hanteren. Lefevre doelt hiermee op de sponsorovereenkomst van Lotto met het gelijknamige team Lotto-Dstny.

Niet alleen de clubs zullen het gokreclameverbod in hun portemonnee voelen. Ook de kijkers zullen wellicht dieper in de buidel moeten tasten om hun favoriete ploeg of sporter op televisie te kunnen zien. De Belgische Broadcaster Federatie waarschuwt dat veel sportwedstrijden achter een betaalmuur komen te zitten, wanneer de sporten de inkomsten van sponsoring door gokbedrijven missen. Op dit moment maakt de goksector, via sponsoring, mogelijk dat de Champions League-wedstrijden op televisie nog vrij toegankelijk zijn.

Minimum leeftijd naar 21 jaar

In België worden er verschillende vergunningen verstrekt voor de verschillende kansspelen. Die kennen momenteel nog geen eenduidige minimum leeftijd. Casino’s kunnen uitsluitend bezocht worden vanaf 21 jaar of ouder. Het wedden op sport mag vanaf de leeftijd van 18. Ook bingo spelen mag vanaf 18 jaar in België.

Aanvullend op het verbod op gokreclames in België, zal de leeftijd voor alle (online) kansspelen als 21 jaar of ouder worden ingesteld. Wat de consequentie is voor spelers die momenteel tussen de 18 en 21 jaar zijn met een account bij een online casino, is niet gedefinieerd.

Nationale Loterij

Volgens Het Laatste Nieuws was het verbod op gokreclames in België een eis van de Nationale Loterij in het land. De krant had een brief ingezien waaruit dat zou blijken. Volgens het nieuwsmedium zou de Nationale Loterij in ruil voor het verbod akkoord gaan om € 30 miljoen extra te betalen aan de staat.

Minister Quickenborne ontkende de eis en ook de Nationale Loterij ontkende het zo gesteld te hebben. Wel liet de loterij weten dat het had aangegeven dat hun monopolie was aangetast de afgelopen jaren door de opkomst van online kansspelen.

In de aankondiging over het verbod op gokreclames geeft het ministerie in België aan dat er voor de Nationale Loterij gelijkwaardige maatregelen genomen zullen worden. Of het volledige pakket aan verboden voor de loterij zal gaan gelden, is echter nog onzeker. In de verklaring vermeldt justitie namelijk dat er rekening gehouden wordt met de producten. De verantwoordelijkheid voor het uitwerken van het verbod op gokreclames voor de Nationale Loterij, ligt bij een andere minister die nu aan de slag moet.

Daarnaast heeft de Belgische regering besloten om het voorstel om de Kansspelwet te wijzigen ^{(, 788 kB)} van kamerlid Stefaan Van Hecke te steunen. Die wetswijziging voorziet onder andere in een cumulverbod waarmee het combineren van verschillende types kansspelen op één website verboden wordt.

“40% van de omzet komt van gokverslaafden”

In het bericht op teamjustitie.be wordt ook een motivatie gegeven voor het verbod op gokreclames in België. Het ministerie schrijft dat problematische gokkers verantwoordelijk zijn voor 40% van de omzet van goksites. Dat zou blijken uit internationale studies, hoewel die niet gelinkt worden in het bericht. Die stelling strookt niet met diverse gokbedrijven die aangeven momenteel ongeveer 3% van hun omzet te verdienen aan gokverslaafden. Ook zouden Belgische gokverslaafden gemiddeld 42% van hun inkomen aan gokken uitgeven, zo stelt het bericht op teamjustitie.be.

Een Belgisch onderzoek uit 2017 geeft volgens de Belgische justitie aan dat 33% van de onderzochte intensieve gokkers zich laat overtuigen om te gokken na e-mails van gokbedrijven. Net meer dan 30% deed dit nadat ze online gokreclame hadden gezien, aldus het Belgische justitie.

Volgens justitie.be zijn kwetsbare mensen het meest beïnvloedbaar door gokreclame. Net geen 30% van de werkzoekenden die niet gokken, zouden hebben aangegeven dat gokreclame hen wel kon overtuigen om te beginnen gokken.

Die bevindingen verklaren volgens teamjustitie.be een toename van het aantal gokverslaafden in België. Het aantal mensen dat zich vrijwillig in EPIS (Belgische versie van Cruks) liet plaatsen, steeg sinds 2014 met 70%.