Het leest zo makkelijk. Deze zin uit de reclame van een legale, Nederlandse kansspelaanbieder is in veel hoofden blijven plakken. Dat bleek halverwege oktober onder andere uit de oproep van een CDA-politica inzake haar initiatiefwet om de Wet Kansspelen op Afstand terug te draaien: “…Gokje hier, gokje daar. Die wet online gokken? Schrappen maar…”. Een poging tot een leuk, satirisch staartje aan een alleszins serieuze, doch ongefundeerde boodschap.
Alsof het feiten waren, werden (wederom) 450.000 nieuwe gokkers gekoppeld aan 21% van alle accounts van jongvolwassen, die “…zich dus in de schulden steken…”. Een selectieve en onjuiste aaneenschakeling van beweringen, die lijkt te steunen op de formule gokken=schulden maken=kansspelverslaving.
In verkiezingstijd, onder het genot van galmende orgels en de warme deken van Gods bedoeling, hoeven Christelijke politici zich kennelijk geen zorgen te maken over de echte feiten. Een halte verder geldt dat ook voor de lijsttrekker van de ChristenUnie , die de Wet KOA eerder al typeerde als een treinramp in slowmotion.
Geweld
Naar aanleiding van een artikel in Trouw haastte zij vorige week zich op het voormalige Twitter om te stellen “…dat de gokindustrie casht en de samenleving verliest en de rekening betaalt…”. Trouw had namelijk de feitelijke, doch niet verrassende conclusie getrokken dat gokbedrijven steeds meer verdienen aan gokken, sinds de online gokmarkt is gelegaliseerd. Die conclusie had de gemiddelde basisscholier ook kunnen bedenken.
Met een bijna aanverwant niveau werd de waarheid ernstig geweld aangedaan. De kosten-baten analyse van het WODC leek niet te bestaan. Daarin werd vastgesteld dat de regulering van online kansspelen een positief welvaartseffect had in 2022.
Dus nee, de samenleving verliest niet.
Aanvullend werd compleet vergeten dat al die miljarden bedragen bruto omzet zijn. Daar moeten nog een flink aantal kosten van worden afgetrokken. Zoals 29,5% kansspelbelasting, 1,95% kansspelheffing, double digit variabele kosten voor content, kosten voor personeel, zorgplicht, marketing en platformen. Online gokbedrijven werken met dunne marges.
Dus nee, het geld klotst zeker niet tegen de plinten.
De CU-politica voegt zich aan de zijde van de CDA-politica als warme pleitbezorgers van de afschaffing van de Wet KOA. Beiden raad ik aan om komende zomer naar Italië te gaan. Daar zijn de desastreuze gevolgen van het verbod op gokreclames goed zichtbaar. Een illegale online gokmarkt die € 18,5 miljard omzet realiseert. En dat terwijl de Italiaanse toezichthouder in 2023 bijna 10.000 (!) illegale goksites wist te blokkeren. Afschaffing van de Wet KOA wordt dus een dure rekening voor Nederlandse gokker en de Nederlandse maatschappij.
Graaien
Geheel los van het Goddelijke is het ongefundeerde beeld van cashende online gokbedrijven gisteren ook doorgedrongen tot een VVD-kamerlid. Hij zag daarin de rechtvaardiging voor een amendement om de kansspelbelasting met 1% te verhogen. Het liefst volledig discriminatoir voor alleen online kansspelen. Vanwege de onmogelijkheid daarvan dan maar voor de hele markt.
Dit overigens ter dekking van een minder grote verhoging van de accijns op alcohol. Ja, dezelfde alcohol waarvan wetenschappelijk vast staat dat het risico verhogend is voor het krijgen van kanker.
In een relatief jonge Wet KOA zijn sinds 1 oktober 2021 al meerdere keren de doelpalen verplaatst tijdens de wedstrijd. Ruim voor het fluitsignaal van de wettelijk afgesproken evaluatie. De rechtszekerheid van legale, welwillende, nationale en internationale ondernemers wordt structureel aangetast. We wilden toch op weg naar een betrouwbare overheid?
Een procentje hier, een procentje daar. Die wet online gokken? Graaien maar.
Twee contrasten doemen zich aan de horizon van dit weinig doordachte voorstel. Allereerst met de wens vanuit de Christelijke fracties (en diens dissidenten met een nieuw sociaal contract) om de Wet KOA volledig terug te draaien. Welke branche of beroepsgroep moet dan dienen als opportunistische pinautomaat?
Daarnaast is er de causale realiteit dat een belastingverhoging niet zelden leidt tot juist lagere belastinginkomsten. In een online kansspelmarkt met dunne marges (waarin steeds meer zorgplicht inspanningen moeten worden verricht) vormt 1% extra belasting een extra deuk in een gezonde rentabiliteit. In andere markten resulteerde dit in een verlaging van de uitkeringspercentages (RTP). Hierdoor wordt het illegale aanbod wederom extra aantrekkelijk.
Het voorbeeld van Italië bewijst dat er dan onderaan de streep niet alleen minder geld in de Staatskas terecht komt, maar dat de maatschappelijk kosten en inspanningen ook fors zullen toenemen.
Gokken
De Nederlandse online gokker is daar de grootste dupe van. In deel 3 van het online programma ‘Spuiten en Slikken: Verslaafd aan verliezen’ zagen we bijvoorbeeld Nando. Hij werd in februari 2023 ook geïnterviewd door RTL Nieuws.
Hierin vertelde hij in mei 2021 te zijn gebeld door een ervaringsdeskundige. Hiertegen bekende hij eerlijk dat hij toen nog drugs gebruikte en aan het gokken was. Nando verloor naar eigen zeggen 10.000den euro’s met online gokken. Het staat vast dat dit niet was in de gelegaliseerde, Nederlandse online gokmarkt. Die was er immers pas vanaf 1 oktober 2021.
De situatie voor online gokkers in Nederland was voor de opening van de online markt ronduit slecht. Geen vergunningen, geen toezicht en geen zorgplicht. Geen treinramp in slowmotion, maar gewoon een ramp. Onvoorstelbaar dat politici erop durven aan te sturen om Nederlandse gokker daar weer tot te veroordelen. Om de woorden van de Nationaal Rapporteur Verslavingen te gebruiken: Dat is gokken met gezondheid.