Het BNNVARA-programma Kassa besteedde gisteravond aandacht aan “de slinkse verleidingen bij online gokken.” Het televisieprogramma liet ervaringsdeskundigen en experts aan het woord over de onlangs geopende gokmarkt in Nederland.
In de Kassa-uitzending (vanaf 29:13, segment ook los te bekijken) was er aandacht voor online gokken. De 18-jarige Bikkel Smit liet zien hoe online gokken werkt, en speelde bij het Live Casino van TOTO enkele handen blackjack. Smit, net zijn HAVO afgemaakt en nu in een tussenjaar, gaf aan dat hij voor zichzelf een limiet heeft ingesteld van 6 uur spelen per dag. Hij liet zien dat hij veel mailtjes kreeg van de gokbedrijven om hem weer te verleiden te komen spelen.
Daarna kwam Bart Meerdink van Beeckestijn Business School aan het woord. Meerdink duidde hoe de websites “er uitzien als Las Vegas” en ontworpen zijn om mensen te blijven laten spelen. Veel sociale elementen zoals echte dealers waarmee je interactie kan hebben, dragen daar aan bij, aldus Meerdink. Meerdink stortte zelf geld en liet zien dat je zelf limieten moet instellen bij het aanmaken van je account, maar dat het maximum daarvan erg hoog is.
Daarnaast verscheen Mathijs Ummels voor de camera. Ummels was ooit gokverslaafd en vergokte een half miljoen. Inmiddels heeft hij al acht jaar niet meer gegokt maar hij bekijkt de ontwikkelingen op online-gebied mer argusogen. Ummels laakt vooral het feit dat er minder sociale controle is als je online speelt. Hij gaf aan dat de aanbieders in een spagaat zitten tussen hun zorgplicht en het “blijven trekken” aan spelers.
Reactie Trimbos-instituut
In de studio was Tony van Rooij, Projectleider Gamen, Gokken en Mediawijsheid van het Trimbos-instituut.
Van Rooij beaamde wat de ervaringsdeskundigen al zeiden, dat er een gevaar schuilt in online gokken. Vooral het gegeven dat er minder sociale controle is en dat er geen controle is op drankgebruik en andere middelen, zorgt ervoor dat er grotere risico's zijn, aldus Van Rooij.
Van Rooij vindt dat er veel van de verantwoordelijkheid naar de eindgebruiker is geschoven. Het zelf kunnen instellen van limieten is daar een voorbeeld van. In plaats van volledige vrijheid, had Van Rooij liever gezien dat de limieten automatisch op een verantwoord niveau zouden worden ingesteld, en alleen opgehoogd kunnen worden als iemand daar specifiek om vraagt.
De algoritmes die online casino's verplicht hebben om probleemgedrag te signaleren, moeten zich nog bewijzen, aldus Van Rooij.
Van Rooij gaf aan dat er “een goed punt” te maken valt voor regulering; de legale online casino's waar toezicht mogelijk is tegenover de illegale casino's waar niemand weet wat er gebeurt. Van Rooij is echter wel bang dat door de vele reclames er nieuwe spelers bijkomen en dat daarmee ook het aantal probleemspelers toeneemt. Uit zijn onderzoek in België waar de markt al jaren open is, wist hij dat daar het percentage volgens hem met een factor vier was gestegen.
Jongvolwassenen zoals Smit mailtjes sturen om weer te komen spelen, is volgens Van Rooij niet verstandig:
“Het is buitengewoon onverstandig om jongvolwassenen dit soort directe aanmoedigingen om terug te komen spelen te sturen. Volgens mij, als ik de wet goed begrijp, mag het ook niet van de wet. Je mag geen bonussen aanbieden aan jongvolwassenen, dat is niet de bedoeling.”
Tony van Rooij, Trimbos-instituut
Van Rooij sloot zich bij Ummels aan dat de gokbedrijven in een lastige situatie zitten:
“Het is binnen casinobedrijven een hele lastige balans tussen de gezondheid en geld. En het is zaak dat binnen het bedrijf ook het gezondheidsbelang tot op het directieniveau ontzettend goed te ankeren. Dat gaat niet vanzelf goed. We zien eigenlijk in alle landen om ons heen, Engeland, België bijvoorbeeld daar gaat het gewoon mis en gaat het toch altijd weer om het verdienen van geld. Dus dat wordt nog een stevige uitdaging voor de Nederlandse markt.”
Tony van Rooij, Trimbos-instituut
Gevraagd om een oplossing, gaf Van Rooij aan dat “het meetbaar maken van bescherming van mensen” een goede eerste stap is. Die controle is al in de wet ingebouwd; de vergunde online casino's moeten al hun gegevens over spelers en speelgedrag met de Kansspelautoriteit delen middels de zogenaamde Controle Database.
Dat een groot deel van het onvergunde aanbod momenteel niet bereikbaar is, is voor Van Rooij een positief element aan de regulering:
“Het feit dat mensen anders illegaal in het buitenland gaan spelen wordt steeds minder een argument want veel van die buitenlandse aanbieders die zijn nu op zwart gegaan omdat ze ook naar Nederland willen komen. Dan kan je mensen inderdaad beter gaan beschermen. Dat lijkt ons een goed idee.”
Tony van Rooij, Trimbos-instituut
Reacties Holland Casino en TOTO op Kassa over online gokken
De uitzending van Kassa over online gokken richtte haar pijlen vooral op de twee staatsdeelnemingen. Hoewel kortstondig tien logo's van legale gokbedrijven in beeld waren, concentreerde het programma zich daarna op Holland Casino en TOTO.
Die beide bedrijven wilden niet naar de studio komen om te reageren, maar beantwoordden wel de vragen van het programma schriftelijk. De reactie van Holland Casino (PDF, 92 kB) en de reactie van TOTO (PDF, 30 kB) zijn te vinden op de website van Kassa.
De TOTO reageerde onder andere met een opsomming van zaken die ze doen om kansspelverslaving te voorkomen:
“Meedoen met TOTO is leuk en moet ook leuk blijven. Er gelden strenge wettelijke eisen, zoals verplichte limieten, monitoring en analyse van speelgedrag en interventiegesprekken met spelers bij risicovol speelgedrag. Daarbovenop neemt TOTO extra maatregelen, zodat spelers veilig en verantwoord kunnen meespelen:
• Het is bij TOTO niet mogelijk om op te waarderen met een creditcard; spelers kunnen dus niet spelen met geld dat ze niet hebben.
• TOTO werkt met een verlieslimiet, die spelers zelf kunnen instellen.
• Voor spelers van 18 tot en met 23 jaar geldt een verplichte maximale verlieslimiet van 400 euro per maand.
• TOTO biedt spelers een speelplanner met een weekagenda aan, om bepaalde speelmomenten uit te sluiten.
• TOTO werkt met een spelersdashboard met een overzicht van speeltijd, opgewaardeerd geld, inzet en resultaat winst/verlies tot zes maanden terug in de tijd.”
TOTO
Holland Casino reageerde uitgebreider op de Kassa-uitzending over online gokken, en verwees onder andere naar onderzoek van Motivaction waaruit blijkt dat ook voor regulering al 1,86 miljoen Nederlanders deelnamen aan betaalde kansspelen online. Dat die nu bij gereguleerd aanbod spelen, is dan ook een positief, aldus Holland Casino:
“Wij zien het dan ook als onze taak om deze groep naar onze veilige speelomgeving te krijgen, aangezien wij kunnen garanderen dat deze bij ons veilig en verantwoord is en dat volgens strikte wetgeving. We hebben dan ook al meer dan 45 jaar ervaring met antiwitwasbeleid en preventiebeleid.”
Holland Casino
Voor jongvolwassenen heeft Holland Casino een eigen beleid, gaf het aan in de schriftelijke reactie:
“Kwetsbare doelgroepen, zoals jongvolwassenen houden we extra in de gaten. Zo gaan we onder andere sneller het gesprek aan, hebben we een eigen verplichte stortingslimiet voor deze groep online, gaan we sneller over tot opgelegde interventies en zijn ze uitgesloten van bijvoorbeeld bonussen en loyaliteitsprogramma's. Wij volgen de effectiviteit van alle preventiemaatregelen continue en scherpen deze de komende maanden verder aan indien nodig.”
Holland Casino
Ingaand op de uitgesproken voorspelling dat er meer gokverslaafden bijkomen door het opengaan van de markt en daarbij horende reclames, reageerde Holland Casino als volgt:
“Het lijkt nog vroeg om daar conclusies over te trekken. Het is onduidelijk of het aantal kansspelverslaafden toeneemt. Recent is hiervoor een 0-meting gedaan door het ministerie van Justitie en Veiligheid. Daarnaast is er nog weinig onderbouwing voor het feit dat meer reclame leidt tot meer probleemspelers. Hierbij wordt immers niet meegenomen dat als die reclame leidt naar aanbieders met een effectief preventiebeleid kansspelverslaving, dit juist temperend werkt. Er speelden voordat de legale vergunde aanbieders actief mochten worden al 1,8 miljoen mensen online. Het is van belang dat consumenten die willen spelen dat gaan doen bij de legale aanbieders waar zij beschermd kunnen worden. Nederland heeft op dit gebied de lat hoog liggen. Daarbij vindt ook Holland Casino dat als er een bewezen toename is van kansspelproblematiek is, actie noodzakelijk is. Een reclameverbod is daar niet effectief bij, omdat dit een hernieuwde stroom naar het illegale circuit teweeg zal brengen waar nu al onverantwoorde start bonussen worden aangeboden.”
Holland Casino
Het is niet de eerste keer dat Kassa aandacht besteedt aan (online) gokken. In oktober vorig jaar had het televisieprogramma een uitgebreid segment over Koning TOTO. Ook toen verschenen de beklaagden niet in de studio, maar waren wel Floor van Bakkum van Jellinek, doctor Bosman van Tilburg University, en ChristenUnie-kamerlid Mirjam Bikker te horen. Een maand later bekeek Kassa of Pokémon-kaarten verzamelen niet gezien moest worden als gokken.
Vorige week had NOS-NTR-programma Nieuwsuur een segment over gokreclames.
