Geen van de partijen die online gokken willen verbieden, heeft het CPB laten uitrekenen wat de financiële gevolgen zijn van een verbod. De maatregelen zijn niet voorgelegd aan het CPB en ontbreken daarom in de doorrekening van de partijprogramma's.
In de doorrekening van de partijprogramma's door het Centraal Planbureau (CPB) is bij geen van de partijen berekend wat een verbod op (online) gokken voor financiële gevolgen heeft. In de verkiezingsprogramma's van vier partijen werd gesproken over een verbod op een of meerdere vormen van kansspelen:
- Het CDA wil de legalisering van online gokken terugdraaien;
- De ChristenUnie wil alle vormen van kansspelen, dus ook loterijen, verbieden;
- NSC wil een verbod op online gokken doorvoeren;
- De SGP wil een totaalverbod op landgebonden en online gokken.
Alle vier de partijen lieten hun verkiezingsprogramma's doorrekenen door het Centraal Planbureau, maar bij geen van de partijen zijn de genoemde plannen te vinden. De doorrekening vindt namelijk plaats op basis van de maatregelen die de partijen willen doorvoeren en zelf aanleveren bij het CPB, zo wordt uitgelegd in het document ‘Keuzes in Kaart 2027-2030‘:
“De maatregelen die de partijen aanleveren bij het CPB vormen het uitgangspunt voor de
Centraal Planbureau
doorrekening; niet de verkiezingsprogramma’s die zij zelf hebben gepubliceerd.”
Waarom de partijen er niet voor hebben gekozen om deze maatregelen te laten doorrekenen is bij drie van de vier partijen niet bekend.
Het terugdraaien van de legalisering van online gokken zou financiële gevolgen hebben. Deze gevolgen zouden nog groter zijn wanneer het verbod zich verder strekt dan alleen online kansspelen, zoals voorgesteld door de SGP en de ChristenUnie.
CDA: financiële gevolgen niet groot genoeg voor doorrekening
CasinoNieuws.nl vroeg ChristenUnie, SGP, NSC, en het CDA om een reactie. Uitsluitend het CDA reageerde op het verzoek.
Het CDA laat weten dat de plannen om de legalisering van online gokken terug te draaien niet zijn doorgerekend, omdat deze niet voldoende financiële impact hebben. De partij legt uit dat alleen maatregelen die € 200 miljoen kosten of opleveren worden doorgerekend door het Centraal Planbureau.
De partij gaat er vanuit dat er onder andere veel bespaard zal worden op zorgkosten en andere maatschappelijke kosten door schulden of verslavingen. Maar het CDA benadrukt vooral dat de maatregel bedoeld is om de samenleving te beschermen:
“Wij willen het legaliseren van online gokken terugdraaien. Dat doen we vooral omdat we van mening zijn dat dit beter is voor de samenleving en niet om geld op te halen of te besparen.
“Het CPB rekent alleen maatregelen door die meer dan 200 miljoen euro kosten of opleveren. Daarom staat deze maatregel niet in de doorrekening, maar wel in ons programma. Er zijn meer maatregelen die niet worden doorgerekend, omdat ze weinig of geen geld kosten.
“Als mensen minder gaan gokken, bespaart dat ook geld. Er zijn dan minder zorgkosten en minder maatschappelijke kosten door schulden en verslavingen. Ook die besparingen zijn niet meegenomen in de doorrekening.”
Woordvoerder CDA
Als CasinoNieuws.nl van de andere partijen een reactie ontvangt op de vragen over de doorrekening van de partijprogramma's, dan zal dit artikel worden voorzien van een update.
SGP: Langetermijnvisie
Een woordvoerder van de SGP komt met een vergelijkbare reactie als het CDA. Ook de SGP verwijst naar de budgettaire ondergrens van € 200 miljoen, maar benadrukt ook dat sommige delen uit het partijprogramma voor een langetermijnvisie weergeven:
“Het klopt dat niet alle concrete maatregelen in ons verkiezingsprogramma ook zijn opgenomen in de doorrekening door het CPB. Dat kan diverse oorzaken hebben. Zo moeten maatregelen die in de doorrekening opgenomen worden in de komende kabinetsperiode ingaan. Ook is er een budgettaire ondergrens van 200 miljoen euro, maatregelen die daaronder vallen, kunnen niet meegenomen worden. Ook is het soms het geval dat in het verkiezingsprogramma meer een langetermijnvisie op een bepaald thema beschreven wordt, zonder dat daar dusdanig concrete vorm aan gegeven is om het op te nemen in de doorrekening.
“We hebben geprobeerd alle maatregelen die doorgerekend kunnen worden, ook mee te nemen in de doorrekening, omdat we het van groot belang vinden dat beide documenten (het verkiezingsprogramma en de doorrekening) zo goed mogelijk op elkaar aansluiten.”
Woordvoerder SGP
Kosten-batenanalyse
In september 2023 deelde toenmalig minister voor Rechtsbescherming Franc Weerwind het rapport ‘Rood-zwart ontward‘ met de Tweede Kamer, een kosten-batenanalyse van online kansspelen. Hieruit kwam naar voren dat de baten van online kansspelen de kosten overstegen. Dit kwam met name door het consumentensurplus. Hier zou bij een doorrekening van de plannen van de politieke partijen door het CPB geen rekening mee gehouden worden.
Voor 2022 werd geschat dat online kansspelen € 425 miljoen aan kosten met zich mee brachten. Daar stonden € 201 miljoen aan belastingeffecten tegenover, waarbij alleen gekeken werd naar de opbrengsten uit online kansspelen en de gemiste kansspelbelasting bij illegale goksites.
Zonder het consumentensurplus uit de kosten-batenanalyse zou er daarmee sprake zijn geweest van ruim € 200 miljoen meer kosten dan baten uit online kansspelen.
De afgelopen jaren veranderde de online gokmarkt echter aanzienlijk. De illegale gokmarkt is inmiddels in termen van geld groter dan de legale online gokmarkt. Volgens de laatste monitoringsrapportage van de Kansspelautoriteit werd er € 600 miljoen aan brutospelresultaat gehaald bij de legale aanbieders, terwijl er € 617 miljoen vergokt werd door Nederlanders bij illegale online casino's. Dit betekent ook dat er inmiddels meer kansspelbelasting uit online kansspelen wordt misgelopen dan er wordt opgehaald via de legale markt.
De kansspelbelasting verdwijnt zelfs volledig als het aan de ChristenUnie ligt. Die partij wil alle vormen van kansspelen verbieden, waarmee ruim € 1 miljard aan belastingopbrengsten zouden komen te vervallen. CasinoNieuws.nl heeft de ChristenUnie gevraagd waarom er niet voor is gekozen om deze plannen te laten doorrekenen. De ChristenUnie reageerde vooralsnog niet op het verzoek tot commentaar.
CasinoNieuws.nl WhatsApp-kanaal
Altijd het laatste nieuws over de Nederlandse kansspelindustrie direct op je telefoon of WhatsApp op je computer? Volg het CasinoNieuws.nl WhatsApp-kanaal en mis niets meer!
