Presentator en cabaretier Arjen Lubach heeft in zijn tv-programma De Avondshow aandacht besteed aan online gokken. Hij uitte op een ludieke manier kritiek op de Nederlandse gokbedrijven en hun rol in de voetbalwereld.
Maandagavond besteedde Arjen Lubach in zijn programma De Avondshow aandacht aan de Nederlandse kansspelmarkt. Lubach deed dit naar aanleiding van de bekendmaking van de cijfers na een jaar legaal online gokken in ons land. De Kansspelautoriteit (Ksa) deelde vorige week dat Nederlanders in het eerste half jaar bijna een half miljard hebben vergokt.
Lubach kijkt in het item vooral kritisch naar de band tussen de voetbalwereld en de gokindustrie. Een week geleden haalden Kamerleden Mirjam Bikker (ChristenUnie) en Michiel van Nispen (SP) ook al uit naar de nauwe banden tussen de twee industrieën. Dit deden de Kamerleden na het nieuws dat de Vereniging voor contractspelers (VVCS) een nieuwe anti-matchfixing campagne lanceerde in samenwerking met Unibet en Holland Casino.
Randdebielen
In het item bespreekt Arjen Lubach de banden tussen de voetbalwereld en de goksites met zijn vaste sidekick Diederik Smit. Op de vraag waarom voetbal zo’n belangrijke rol speelt in de gokindustrie, is het antwoord volgens de mannen simpel: voetbal trekt mensen aan. Volgens Lubach trekt voetbal relatief veel mensen aan die kwetsbaar zijn voor een gokverslaving. Randdebielen, zo noemt Smit ze.
Voetbal is de nummer één sport in Nederland en is een van de drie sporten (voetbal, basketbal, tennis) waar in Nederland het meeste op gegokt wordt. Sportwedden is echter niet het grootst als het gaat om omzet. In de cijfers van de Kansspelautoriteit komt naar voren dat casinospelen verantwoordelijk zijn voor 73% van de omzet bij online casino’s. Ongeveer een kwart van de omzet is afkomstig van het gokken op sportwedstrijden. Dit aandeel zal naar verwachting de komende maanden groeien in aanloop naar het WK 2022 in Qatar.
Een opmerkelijk stuk uit het item gaat over de weddenschappen die worden geplaatst door de Nederlanders. Volgens Diederik Smit gokken de Nederlanders op de gekste dingen:
“Er wordt niet alleen gegokt op de uitslag, maar ook wanneer de eerste ingooi komt of de eerste gele kaart.”
Diederik Smit in het tv-programma De Avondshow van Arjen Lubach
De weddenschappen die Smit noemt in het item kunnen in Nederland niet worden geplaatst. Bij illegale aanbieders is dit wel mogelijk. Sinds de invoering van de Wet Kansspelen op afstand (Koa) mogen bookmakers dergelijke weddenschappen niet aanbieden aan Nederlandse spelers:
2. e. De vergunninghouder organiseert in ieder geval geen weddenschappen op een negatieve of eenvoudig te manipuleren gebeurtenis tijdens de wedstrijd.
Artikel 4.9 van de Wet Kansspelen op afstand
Sinds de invoering van de wet is het ook niet meer toegestaan om op kaarten en corners te wedden. Deze weddenschappen zijn volgens de beleidsbepalers te makkelijk te beïnvloeden door een individuele speler. Iets wat tot kritiek leidde van Nederlandse sportwedders waarna deze een brief stuurden naar de Tweede Kamer.
Gokreclames en sponsoring door gokbedrijven
Een ander onderwerp dat kritiek krijgt van Lubach zijn de gokreclames in Nederland. Zo toont hij een fragment uit de reclame van BetCity met daarin Andy van der Meijde en Wesley Sneijder. Na uitgelegd te hebben dat deze reclame niet meer was toegestaan dankzij het rolmodellenverbod, toont hij de nieuwe reclame met Randy, Lesley, en Japie. Hierin spelen de Superfans exact de reclame na van Andy en Wesley.
Vervolgens worden de acteurs die de Superfans spelen uitgelicht en trekt Lubach gekscherend de conclusie dat ze nu bekende Nederlanders zijn en dus niet meer in de gokreclames mogen spelen. Met deze situatie hield de wetgever al rekening bij het opstellen van het verbod op het gebruik van rolmodellen. In de regeling die het verbod op het gebruik van rolmodellen instelt, werd deze situatie als volgt omschreven:
“Ook wordt niet uitgesloten dat voorheen onbekende mensen door op te treden in (kansspel)reclame publieke bekendheid verwerven en zodoende na verloop van tijd als rolmodel worden gezien – en vervolgens niet meer in kansspelreclame mogen figureren. In de praktijk zal blijken waar het omslagpunt ligt.”
Regeling van de Minister voor Rechtsbescherming van 26 april 2022, nr. 3982479, tot wijziging van artikel 4 van de Regeling werving, reclame en verslavingspreventie kansspelen
Een manier om als bekende Nederlander wel reclame te mogen maken voor gokbedrijven is door te gaan voetballen bij een Nederlandse voetbalclub, zo luidt de conclusie van de presentator. Waar rolmodellen en bekende Nederlanders geen reclame mogen maken voor gokbedrijven, mogen voetballers wel nog met het logo van een gokbedrijf op hun shirt voetballen. Hier hebben de presentator en zijn rechterhand maar weinig begrip voor. Ze zien hierdoor echter wel weer kansen voor Andy van der Meijde:
“Dus als Andy van der Meijde weer reclame wil maken voor gokken, dan moet hij dus óf geen rolmodel zijn – maar dat lijkt me een gepasseerd station – óf weer fit worden en zich terug knokken in de basis.”
Arjen Lubach
Ook voor het sponsoren van sportclubs door online casino’s is al een verbod ingesteld. Dat verbod gaat op 1 januari 2025 in, al wordt de juridische houdbaarheid van dat verbod wel in twijfel getrokken door de twee brancheverenigingen in Nederland. Ook de KNVB verzet zich tegen het verbod omdat het de sport € 70 miljoen per jaar zou schelen. Als zo’n verbod er al zou moeten komen, dan moet die in ieder geval niet in het midden van een seizoen moeten vallen, zo merkte de voetbalbond op tijdens de consultatie.
Het is niet voor het eerst dat Arjen Lubach kritiek uit op het kansspelbeleid in Nederland en de uitvoerders daarvan. In een uitzending van zijn programma Zondag met Lubach in december 2019, zette de cabaretier als een van de eerste vraagtekens bij de Koning TOTO-campagne van Nederlandse Loterij. Die uitzending zorgde voor kamervragen.
