Vandaag, precies een jaar nadat de eerste legale online casino’s live gingen in Nederland, blikken we terug op alle ontwikkelingen van het afgelopen jaar. De opening van de markt was slechts het begin van een bewogen twaalf maanden voor online casino’s in Nederland met meer vergunningen, heel veel reclames, en een overheid die zich al vroeg deed gelden.
De grote partijen zonder vergunning gingen in oktober op aandringen van de minister en Kansspelautoriteit offline. Het vacuum wat zij achterlieten werd opgevuld door een selecte groep legale online casino’s die twee dagen voor het opengaan van de markt te horen had gekregen een vergunning te krijgen. Op 1 oktober 2021 gingen de vergunningen in van de eerste 10 online kansspel aanbieders. Pas een dag later, op 2 oktober, was legaal online gokken in Nederland echt mogelijk.
Naast de wisseling van de wacht qua aanbod bekijken we ook alles wat er gebeurd is op het gebied van marketing. Nog voordat de eerste kwartaalrapportages klaar waren, greep de overheid al in op dat gebied, met een ander speelveld ten gevolg.
Wat vind je hier?
Online Casino’s offline in Nederland
| Bedrijf | Merken | Aankondiging offline in Nederland | |
|---|---|---|---|
| Rush Street Interactive |  | 29 september 2021 | |
| LeoVegas AB (MGM) |  |  | 29 september 2021 |
| betFIRST |  | 29 september 2021 | |
| Entain |  |  | 30 september 2021 |
| Betsson AB |  | 30 september 2021 | |
| Kindred |  | 30 september 2021 | |
| Flutter |  |  | 30 september 2021 |
| 888 Holdings |  |  | 1 oktober 2021 |
| bet-at-home.com AG |  | 1 oktober 2021 | |
| Betclic Everest Group |  | 1 oktober 2021 | |
| Casumo Services Limited |  | 1 oktober 2021 | |
| Interwetten Ltd. |  | 1 oktober 2021 | |
| SkillOnNet Ltd. |  | 1 oktober 2021 | |
| Raging Rhino NV |  | 31 oktober 2021 | |
| Videoslots Limited |  | 31 oktober 2021 | |
| N1 |  |  | 8 december 2021 |
| BP Group |  |  | 4 april 2022 |
Op 20 september 2021 stuurde minister Sander Dekker een brief aan de Tweede Kamer. Daarin stond onomwonden dat alle online casino’s zonder vergunning, hun aanbod in Nederland moesten staken. Omdat er vanaf 1 oktober een legaal alternatief zou zijn, moesten alle onvergunde partijen op zwart.
Het leek er op alsof alle aanbieders zonder vergunning naar elkaar keken om te zien wat hun reactie zou zijn.
Een dag later deelde de Kansspelautoriteit haar invulling van de brief van de minister. De toezichthouder kondigde een dag later aan dat de sites vanaf 1 november 2021 offline moesten zijn, anders volgde strenger optreden.
Enkele dagen bleef het stil, het leek er op alsof alle aanbieders zonder vergunning naar elkaar keken om te zien wat hun reactie zou zijn. Run It Once, een kleine onafhankelijke pokersite, kondigde als eerste haar vertrek uit Nederland aan. LeoVegas en betFIRST volgden kort daarop.
Daarmee was het hek van de dam want op 30 september kondigden twee van de grootste gokbedrijven ter wereld aan Nederland te verlaten. Entain (partypoker en bwin) en betsson kondigden aan de Nederlandse markt voorlopig te verlaten.
Unibet leek aanvankelijk in Nederland passief aanwezig te willen blijven, maar koos uiteindelijk toch eieren voor haar geld.
In een vraaggesprek tijdens de iGB beurs in Amsterdam, gaf Kansspelautoriteit-voorzitter René Jansen aan dat online blijven in Nederland weliswaar waarschijnlijk zou resulteren in een boete, maar dat dat een vergunningsaanvraag niet in gevaar zou brengen.
Unibet leek aanvankelijk in Nederland passief aanwezig te willen blijven, maar koos uiteindelijk toch eieren voor haar geld op 30 september 2021. PokerStars volgde.
Een hele serie aan andere bedrijven volgden hun voorbeeld met onder andere 888, bet-at-home, BetClic, Casumo, en PlayOJO die op 1 oktober 2021 wereldkundig maakten Nederland te verlaten.
Veel later volgden LuckyDays en Videoslots, met nog eens veel later sommige N1-casino’s en online casino’s van de BP Group. Van in ieder geval die laatste twee wordt niet verwacht dat ze een vergunning in Nederland zullen bemachtigen, waardoor het aannemelijk is dat ze Nederland in de ban hebben gedaan om een andere reden, wellicht gerelateerd aan het moeilijker kunnen vinden van payment providers die Nederlandse spelers willen laten storten. N1 en BP gaven nadrukkelijk aan geen nieuwe Nederlandse spelers meer te accepteren. Of bestaande Nederlandse spelers ook geweerd worden, is onduidelijk.
Vergunningen in Nederland
Op 28 september 2021 kondigde Kansspelautoritieit-voorzitter René Jansen aan dat tien bedrijven een vergunning zouden krijgen. Een dag later werd bekend welke bedrijven dat waren.
Holland Casino en TOTO waren bedrijven waarvan het merendeel van de industrie wel had verwacht dat ze bij die eerste groep zouden zitten. Opvallende afwezigen waren Novamedia (Postcode Loterij) en ZEbet. Ook het ontbreken van Jack’s deed mensen de wenkbrauwen fronsen.
Andere bedrijven die hadden aangegeven een vergunning na te streven maar ontbraken, waren onder andere Polder Casino, betFIRST, Napoleon, Casino Peppermill, Supergame, en Golden Vegas.
De Kansspelautoriteit besloot uiteindelijk dat de vergunninghouders toch live mochten, dan maar zonder Cruks.
Naast Holland Casino en TOTO pronkten de Betent B.V. en Play North Limited op het lijstje, bedrijfsnamen die niet direct tot de verbeelding spraken. Later zou blijken dat die bedrijven hun vergunning zouden exploiteren onder respectievelijk BetCity en Batavia Casino. Laatstgenoemde veranderde haar naam enkele maanden later naar Kansino.
bet365, de grootste bookmaker ter wereld, vertegenwoordigde samen met GGPoker grote partijen uit het buitenland die er van meet af aan bij waren. Ook het Belgische Bingoal, Fair Play, en bingosite tombola kregen het waardevolle papiertje direct in handen.
Vanaf 1 oktober mochten de tien bedrijven live maar dat liep net anders. Waar sommige mensen in de nacht van 30 september op 1 oktober hun browser bleven refreshen, opende de online casino’s niet hun deuren. In de loop van de ochtend van vrijdag 1 oktober werd duidelijk dat een storing bij het kersverse Cruks voorkwam dat de sites live konden. De feestelijke avond die Holland Casino had georganiseerd ter ere van haar 45-jarig bestaan, kon niet opgeluisterd gaan met de live-gang van hun online casino.
BetCity, TOTO, en GGPoker waagden het er het eerste op en gingen live op 2 oktober 2021.
Op zaterdag 2 oktober bleken de problemen nog niet verholpen. Met het merendeel der online casino’s zonder vergunning inmiddels op zwart maar dus ook nog geen legaal aanbod, besloot de Kansspelautoriteit dat de vergunninghouders toch live mochten, dan maar zonder Cruks. BetCity, TOTO, en GGPoker waagden het er het eerste op en gingen live.
Op maandag 4 oktober werkte de koppeling met Cruks eindelijk en besloot ook Holland Casino haar online casino te lanceren. Batavia, Fair Play Poker, en Bingoal volgden in de dagen daarna. tombola had nog even nodig en lanceerde op 21 oktober, bet365 was voorlopig de laatste en opende haar deuren op 26 oktober.
LiveScore Bet liet weinig van zich horen. Een medewerker van het Britse bedrijf bevestigde tegenover CasinoNieuws.nl dat het pas later zou lanceren.
Jack’s Casino & Sports was de partij die na de eerste tien haar vergunning kreeg. Op 20 november kreeg het bedrijf haar vergunning en vijf dagen later kon het succesvol lanceren.
In 2021 zouden er verder geen vergunningen meer verdeeld worden. Pas in februari 2021 kreeg ZEbetting haar vergunning en ze lanceerden twee weken later. Pas daarna kwam LiveScore Bet op de markt, 173 dagen na het ontvangen van haar vergunning.
In de maanden daarna volgden Circus, 777, en 711.
Op 8 juni 2022 kreeg Unibet het groene licht. Als “eerste van de rest” kon de van oudsher populaire bookmaker en online casino weer terugkeren in Nederland. Dat de Nederlandse markt belangrijk was voor het bedrijf en dat het offline gaan pijn deed, zorgde voor nog meer vreugde bij de betrokkenen toen de vergunning eindelijk binnen was. “The boys are back!” kondigden ze triomfantelijk aan.
Sindsdien kregen ook ComeOn, betnation, en Goldrun Casino een vergunning, maar die hebben tot op heden de deuren nog niet geopend voor Nederlandse spelers.
Heel veel reclames
Op 2 oktober gingen de eerste online casino’s live in Nederland. Om te laten weten dat ze bestonden, werden grote reclamecampagnes gelanceerd. Op televisie werd ieder reclameblok na 21:00 gevuld met tal van reclames voor gokbedrijven.
De twee staatsdeelnemingen Holland Casino Online en TOTO waren in bijna ieder reclameblok na 21:00 te zien, zo leek het soms. BetCity en Kansino droegen ook een steentje bij, evenals Fair Play Casino. In korte tijd werden er miljoenen uitgegeven:
Later zouden onder andere de afzwaaiend Holland Casino CEO en Nederlandse Loterij’s marketingdirecteur toegeven dat het allemaal wat te veel was.
Rolmodellen
TOTO had Van der Meijde inmiddels ingeruild voor Wesley Sneijder die al gabberend het sportwedden bij TOTO promootte.
Veel van de online casino’s maakten gebruik van rolmodellen en influencers om hun product aan de man te brengen. Andy van der Meijde schopte een waarzeggersbol weg terwijl hij fluisterde een transfertje gemaakt te hebben, een steek richting TOTO wiens mantel en kroon hij daarvoor in de Koning TOTO reclames had gedragen.
TOTO had Van der Meijde en andere voorgangers inmiddels ingeruild voor Wesley Sneijder die al gabberend het sportwedden bij TOTO promootte. Voor hun online casino had TOTO Hans Klok en Kim Feenstra van stal gehaald voor een flitsende commercial.
Holland Casino’s eerste campagne deed het zonder rolmodellen, hoewel Ellie Lust later de speel-bewust campagne begeleide. Later volgden rolmodellen als Ronaldinho (Circus), Dries Roelvink, Ruben van der Meer, Dennis Weening (Kansino), Dick Advocaat (TOTO), Rafael van der Vaart, Jack van Gelder, en Robert Doornbos (Jack’s), Pierre van Hooijdonk (Bingoal) nog.
Van der Meijde kreeg bij BetCity later gezelschap van Wesley Sneijder, Wim Kieft, en Sjaak Swart, drie bekende Nederlanders die eerder in reclames van TOTO en diens moederbedrijf Nederlandse Loterij te zien waren.
Sportsponsoring
Niet alleen de reclameblokken op televisie zaten vol, ook de sport werd binnen de kortste keren gedomineerd door gokbedrijven die ogen op hun aanbod wilden hebben. Vooral voetbalclubs tekenden graag contracten met bookmakers, helemaal na de wat magere corona-jaren.
Op het moment van schrijven hebben de alle Eredivisieclubs een partner binnen de branche van online gokken:
| Eredivisieclub | Sponsor | Omschrijving op website | ||
|---|---|---|---|---|
 | Ajax | | Unibet | Partner |
 | Feyenoord |  | TOTO | Strategisch partner |
 | VriendenLoterij | Strategisch partner | ||
 | PSV | | TOTO | Partner |
 | FC Twente | | TOTO | Stersponsor |
 | sc Heerenveen | | TOTO | Partner |
 | FC Utrecht | | TOTO | Official partner |
 | FC Groningen | | TOTO | Partner |
 | Vitesse |  | BetCity | Rugsponsor |
 | AZ |  | Kansino | Hoofdsponsor |
| Unibet | Bettingpartner | ||
 | N.E.C. |  | GGPoker | Mouwsponsor |
 | Fortuna Sittard | | BetCity | Hoofdpartner |
 | Sparta Rotterdam | | TOTO | Co-sponsor |
 | SC Cambuur | | Unibet | Betting partner |
 | Go Ahead Eagles | | Betsson | Premium partner |
| GGPoker | Premium partner | ||
 | FC Emmen | | GGPoker | Partner |
 | RKC Waalwijk | | TOTO | Sponsor |
 | FC Volendam | | BetCity | Shirtsponsor |
 | Excelsior | | GGPoker | Official sponsor |
Kritiek in de media en politiek
Toen de gokmarkt eenmaal open was en de online casino’s de reclameblokken vulden, kwam daar al snel een negatieve reactie op vanuit de samenleving. Veel mensen leken het wat te veel van het goede te vinden, wat ook tot uiting kwam in praatprogramma’s op televisie. Sinds het openen van de markt werd er in diverse opinieprogramma’s op het onderwerp gokreclames in gegaan:
| Datum | Programma | Onderwerp |
|---|---|---|
| 17 oktober 2021 | Kassa | Kritiek op Koning TOTO |
| 22 november 2021 | Plakshot | Kritiek op hoeveelheid gokreclames |
| Radar | TOTO campagne Sneijder genomineerd voor Loden Loekie | |
| 29 november 2021 | Even Tot Hier | Kritiek op TOTO die jongeren aanspreekt met reclames |
| 30 november 2021 | EenVandaag | Kritiek op hoeveelheid gokreclames |
| 10 december 2021 | M | Kritiek op gokreclames en wat die doen met (ex-)gokverslaafden |
| 16 januari 2022 | Nieuwsuur | Kritiek op hoeveelheid gokreclames, aantrekkingskracht op jongeren |
| 26 april 2022 | Kassa | Kritiek op sponsoring sportclubs door gokbedrijven |
De onrust in de samenleving die onder andere ten uiting kwam door de vele aandacht in opinieprogramma’s op televisie, zorgde ervoor dat ook de politiek zich al vroeg liet gelden. Veelal onder aanvoering van kamerleden Mirjam Bikker (ChristenUnie) en Michiel van Nispen (SP), werden gokreclames op televisie regelmatig besproken in de Tweede Kamer.
De eerste kamervragen van Van Nispen en Bikker werden al op 2 oktober 2021 gesteld.
De eerste kamervragen van Van Nispen en Bikker werden al op 2 oktober 2021 gesteld. De twee kamerleden maakten zich zorgen over het nieuwsbericht dat de Consumentenbond zich terugtrok uit het overleg omtrent de reclamecode. Hun zorgen werden gedeeld door een hele groep kamerleden want werd mede ondertekend door vertegenwoordigers van de PvdA, het CDA, de SGP, JA21, GroenLinks, Volt, Groep Omtzigt, en de PvdD.
Het antwoord van Sander Dekker volgde ruim een maand later, maar echt concreet werd de Minister voor Rechtsbescherming niet. Hij verwees vooral naar het bestaande beleid van de Kansspelautoriteit.
Ondertussen groeide vooral bij de kamerleden van SP en ChristenUnie de onvrede over de hoeveelheid gokreclames op televisie. Op 26 november 2021, nog geen twee maanden na het opengaan van de markt, dienden Bikker en Van Nispen een motie in die gokreclames moest gaan beteugelen.
Twee weken later stond er een commissiedebat over het onderwerp op de agenda. Daarin werd de onvrede over de hoeveelheid gokreclames nogmaals benadrukt. En hoewel Dekker aangaf dat hij het nog te vroeg vond voor een reclameverbod, liet hij de motie toch over aan het oordeel van de kamer. Die stemde op 17 december voor het verbod op gokreclames op tv.
Op 17 maart kwam minister Weerwind met een uitgebreid plan om gokreclames te beteugelen.
Vlak voor zijn afzwaaien, gaf minister Dekker nog aan dat er eerst meer onderzoek nodig was voor het reclameverbod voor online casino’s zou worden ingevoerd. Hij beloofde in april met een update te komen. Van Nispen nam geen genoegen met dat antwoord en hij vroeg een week later een interpellatiedebat aan om minister Franc Weerwind, die de post van Sander Dekker kort daarvoor had overgenomen, op het matje te roepen. In het debat gaf Weerwind aan dat een verbod nog niet zo gemakkelijk geregeld is, omdat er een wetswijziging voor nodig is.
Op 17 maart kwam minister Weerwind met een uitgebreid plan om gokreclames te beteugelen. Hij kondigde aan op korte termijn, eind juni 2022, al het gebruik van rolmodellen in gokreclames te verbieden. Dat kon zo snel omdat daarvoor alleen een wijziging van de Regeling werving, reclame en verslavingspreventie kansspelen nodig was, een proces dat gemakkelijker is dan een wetswijziging. De wetswijziging die ongerichte reclame voor risicovolle kansspelen verbiedt, werd ook voorbereid, kondigde Weerwind aan. Door snel te handelen wilde hij dat niet in twee jaar maar in één jaar bewerkstelligen. De wet schrijft voor dat er drie verboden van kracht worden:
| Verbod | Ingangsdatum |
|---|---|
| Ongerichte reclame op tv, radio en publieke ruimtes | 1 januari 2023 |
| Sponsoring van evenementen en programma’s | 1 januari 2024 |
| Sponsoring van sportlocaties en sportclubs | 1 januari 2025 |
Het reclameverbod werd ter consultatie aangeboden waardoor alle betrokkenen erop konden reageren. De partijen die besloten te reageren, waren veelal kritisch op het plan. Play North (moederbedrijf van Kansino), de KNVB, grote nieuwsmedia, en de twee brancheverenigingen zagen niets in het plan. De Consumentenbond was ook kritisch, maar dan omdat het naar hun idee niet ver genoeg ging.
Tijdslijn
Partners
CasinoNieuws.nl heeft overeenkomsten met aanbieders van online kansspelen en gebruikt hiervoor affiliate-links. Als u via zo’n link een account aanmaakt, dan krijgen wij daar een commissie voor, zonder extra kosten voor u. Onze partners hebben geen invloed op de redactionele inhoud en reviews van CasinoNieuws.
Er is 1 reactie op dit artikel
Mooie en complete terugblik! Complimenten!